Planschade of nadeelcompensatie
Wat is het?
Planschade ontstaat als een huis of een stuk grond minder waard wordt door een bestemmingsplan of een omgevingsplan. Bijvoorbeeld als de gemeente vlakbij een woonwijk een snelweg laat aanleggen. U kunt dan een financiële tegemoetkoming aanvragen bij de gemeente.
Voor nieuwe besluiten die vanaf 1 januari 2024 onder de Omgevingswet genomen worden, wordt planschade vervangen door nadeelcompensatie.
Wat moet ik doen?
U vraagt een tegemoetkoming aan bij de gemeente. Geef in uw aanvraag het volgende aan:
- waarom u een tegemoetkoming vraagt
- hoeveel tegemoetkoming u wilt
- door welk ruimtelijk plan de schade is ontstaan (bijvoorbeeld het bestemmingsplan)
- een omschrijving van de schade
- het schadebedrag
- bij schade aan een onroerende zaak: kadastraal nummer
- uw bankrekeningnummer
Let op: u moet de tegemoetkoming binnen 5 jaar aanvragen, nadat het ruimtelijk plan definitief is.
Voor het indienen van een aanvraag voor schadevergoeding betaalt u kosten. U krijgt het bedrag alleen terug als daadwerkelijk schadevergoeding wordt toegekend.
Hoelang duurt het?
- De procedure voor een tegemoetkoming duurt gemiddeld 1 tot 1,5 jaar.
- Als u het niet eens met het besluit, kunt u bezwaar maken.
Hoe werkt het?
Uitgangspunt bij de beoordeling van een verzoek om schadevergoeding is een vergelijking van de rechtstoestand van de onroerende zaak (bijvoorbeeld een woning) voor en na het van kracht worden van bijvoorbeeld een nieuw bestemmingsplan of een andere planologische maatregel. Het gaat niet om een onderlinge vergelijking tussen burgers in dezelfde omstandigheden, maar om de vraag of door wijziging van de planologische situatie een burger schade lijdt die het normaal maatschappelijk risico overstijgt. Bij de vergelijking moet worden uitgegaan van een maximale invulling van het geldende plan. Dit betekent dat niet van de feitelijke situatie wordt uitgegaan, maar van de maximale mogelijkheden die het plan biedt. De schade moet verder rechtstreeks verband houden met de planologische maatregel. Het moet ook schade betreffen, waarvan het niet redelijk is om deze ten laste van de belanghebbende te laten. Hiervan zal sprake zijn indien de planologische maatregel voorzienbaar is of als geen gebruik is gemaakt van de mogelijkheid om de schade te voorkomen of te beperken.
De schade kan bestaan uit onder meer de waardevermindering van onroerende zaken - of de toekomstige waardevermindering - vanwege:
- beperking van woongenot;
- beperking van privacy;
- beperking van vrij uitzicht;
- schaduwwerking door nabije bebouwing;
- onevenredige verkeers- en parkeerhinder;
- belemmerde bereikbaarheid.
U kunt een tegemoetkoming in de schade krijgen wanneer de schade niet redelijkerwijs voor uw rekening behoort te blijven, of wanneer niet op een andere manier in tegemoetkoming is voorzien.
Niet in alle gevallen kunt u tegemoetkoming krijgen. In elk geval voor eigen rekening blijft:
- schade in de vorm van inkomensderving: een gedeelte gelijk aan 2% van het inkomen onmiddellijk voor het ontstaan van de schade;
- schade in de vorm van waardevermindering van een onroerende zaak (bijvoorbeeld een huis): een gedeelte gelijk aan 2% van de waarde van de onroerende zaak, tenzij deze schade is geleden ten gevolge van de bestemming of van de regels die uit het bestemmingsplan voortvloeien.
Let wel: bij schade bestaande uit inkomensderving blijft in ieder geval een bedrag ter grootte van 2% van het inkomen voorafgaand aan het ontstaan van de schade voor rekening van de aanvrager en bij schade in de vorm van vermindering van de waarde van een onroerende zaak, blijft een bedrag gelijk aan 2% van de waarde van de onroerende zaak onmiddellijk voorafgaand aan het ontstaan van de schade eveneens voor eigen rekening.
Wat kost het?
Voor het behandelen van de aanvraag is een drempelbedrag van € 300,00 verschuldigd. De aanvrager dient het betreffende aanvraagformulier bij het college in, waarna de aanvrager een bevestiging van ontvangst krijgt. Tevens wordt een acceptgiro toegezonden met het verzoek het bedrag binnen 4 weken te voldoen. Wanneer de aanvraag uiteindelijk geheel of gedeeltelijk gegrond blijkt, zal het bedrag worden geretourneerd. Indien het bedrag niet wordt voldaan, wordt de aanvraag niet in behandeling genomen.
Wat heb ik nodig?
Het indienen van een verzoek voor een tegemoetkoming in de planschade is in principe vormvrij. Er dient wel te worden voldaan aan de eisen die de Wet ruimtelijke ordening, het Besluit ruimtelijke ordening en de Algemene wet bestuursrecht aan de aanvraag stellen. Het gebruik van het "Hulpformulier aanvraag tegemoetkoming planschade" wordt derhalve aangeraden, aangezien dit formulier aan de gestelde eisen voldoet.